ΤΟ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ

ΤΟ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

ΚΑΙ Η ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ

Του Θόδωρου Ε. Κοντού Οικονομολόγου - καθηγητή*


Δημογραφία είναι η επιστήμη που μελετά τη σύνθεση, τις μεταβολές και τη δυναμική του πληθυσμού. Αντικείμενο της μελέτης της δημογραφίας είναι τα φαινόμενα βιολογικού χαρακτήρα - όπως οι γεννήσεις και οι θάνατοι – ή κοινωνικού – όπως οι γάμοι και οι μεταναστεύσεις, που προκαλούν μεταβολές του πληθυσμού και επηρεάζουν το συνολικό μέγεθός του. Επίσης εξετάζει τη σύνθεσή του πληθυσμού κατά φύλο, ηλικία, κοινωνική κατάσταση, οικονομική δραστηριότητα και τέλος τη γεωγραφική μετακίνησή του.

Η δημογραφική κρίση που περνά η Ελλάδα ξεκίνησε τη δεκαετία του ΄80 και συνεχίζεται. Από τότε άρχισαν να επιδεινώνονται όλοι οι δείκτες γονιμότητας, να ερημώνει η Ελληνική ύπαιθρος, να κλείνουν σχολεία στην περιφέρεια και να προκαλούνται οι πρώτοι τριγμοί στο κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας.

Η Ελλάδα άγγιξε το μηδενικό σημείο φυσικής αύξησης του πληθυσμού (εξίσωση θανάτων και γεννήσεων) το 1998, όταν οι θάνατοι ήταν περισσότεροι, κατά 1774, από τις γεννήσεις. Από έρευνες του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών ( ΕΚΚΕ ) ο δείκτης γονιμότητας (αριθμός παιδιών ανά μητέρα) το 1988 ήταν 1,98 και το 2004 σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat έγινε 1,29.

Το Δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας είναι ιδιαίτερα οξύ και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εθνικά προβλήματα του τόπου. Και ενώ σε πολλά από τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. λαμβάνονται μέτρα για την αύξηση της γεννητικότητας (στη Σλοβενία υπάρχει υπουργείο Οικογένειας) , στην Ελλάδα παρατηρείται εγκληματική αδιαφορία όλων των κυβερνήσεων τα τελευταία 25 χρόνια.

Ας αναζητήσουμε λοιπόν τα αίτια της επιδείνωσης του δημογραφικού προβλήματος που τείνει να εξελιχθεί σε ¨ωρολογιακή βόμβα¨, αφού η χώρα μας, εξαιτίας της μεγάλης μείωσης της γεννητικότητας κατολίσθησε το 2008 στην 22η θέση, ανάμεσα στα κράτη – μέλη (Ε.Ε.- 25), από την 8η που κατείχε το 1980:

α) Η δυναμική είσοδος της γυναίκας στην εργασία. Στη χώρα μας, όταν η γονιμότητα ήταν αυξημένη, οι γυναίκες δεν θεωρούσαν την απασχόληση και την επαγγελματική καριέρα ως σημαντικότερα από την μητρότητα. Η αντίληψη αυτή τα τελευταία χρόνια ανεστράφη. Αυτός είναι ο λόγος που έχει αυξηθεί η ηλικία τεκνοποίησης των Ελληνίδων, αφού σήμερα ξεπερνά τα 30 χρόνια.

β) Η κακή οικονομική κατάσταση. Οι σημερινές απαιτήσεις, η κοινωνική πραγματικότητα και ο τρόπος ζωής “επιβάλλουν” την υπογεννητικότητα.

γ) Το αστικό περιβάλλον. Η εγκατάλειψη της υπαίθρου συνέβαλε στη μείωση των γεννήσεων, αφού οι συνθήκες εργασίας και στέγασης δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη πολυμελών οικογενειών.

δ) Η συρρίκνωση του παραδοσιακού πρότυπου της ελληνικής οικογένειας. Οι νέοι συνεχώς αποστασιοποιούνται από τους γονείς τους και έτσι δεν υπάρχουν οι γιαγιάδες και οι παππούδες που “κρατούσαν” τα παιδιά αλλά και βοηθούσαν οικονομικά.

ε) Άλλες αιτίες. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις αυξήσεις των διαζυγίων, τις γεννήσεις παιδιών εκτός γάμου, την προγαμιαία συμβίωση και τις μονογονεϊκές οικογένειες που συνθέτουν την εικόνα ενός νέου οικογενειακού τρόπου ζωής. Αν προσθέσουμε και την έλλειψη βασικών υποδομών που ενδεχομένως θα ενθάρρυναν τη γονιμότητα, το δημογραφικό παίρνει τεράστιες διαστάσεις που θ΄ αφήσει πίσω έρημα σπίτια, αγαθά και περιουσίες αλλά... όχι ανθρώπους.

Το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας δεν παρουσιάστηκε τα τελευταία χρόνια. Δεν υπήρξε “κεραυνός εν αιθρία”.

Οι κυβερνήσεις γνώριζαν το πρόβλημα και τις τεράστιες διαστάσεις του, αλλά δεν έλαβαν ποτέ ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπισή του.

Σ΄ ένα τελευταίο του βιβλίο με τίτλο ¨Οι τρεις απειλές του αιώνα μας¨, ο βετεράνος πολιτικός και πρώην υπουργός Γιάννης Βαρβιτσιώτης κατά την παρουσίασή του ξεχώρισε τις παρακάτω τρεις απειλές:

- Το δημογραφικό πρόβλημα.

- Το υδάτινο πρόβλημα. ( Που είναι επίκαιρο στην περιοχή μας)

- Τον επιθετικό ισλαμικό φονταμενταλισμό.

Όμως ο συγγραφέας έδωσε έμφαση στις επισημάνσεις για την ελληνική πραγματικότητα και το δημογραφικό πρόβλημα και σε μια έκρηξη τύψεων δήλωσε ότι: ¨Αν δεν λάβουμε μέτρα για το δημογραφικό μας πρόβλημα, είμαστε ένας τόπος που καταρρέει γι΄ αυτό νομίζω ότι η πολιτεία θα πρέπει να λάβει μέτρα άμεσα. Υπάρχει μια έκθεση διακομματική της Βουλής που αποτυπώνει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από το 1993. Η κυβέρνηση δεν την κοίταξε καθόλου, την πέταξε σε κάποιο χρονοντούλαπο...¨

Όλες οι στατιστικές μετρήσεις δείχνουν ότι στη χώρα μας, η πτωτική τάση για το δείκτη γονιμότητας, συνεχίζεται. Σύμφωνα με έκθεση της Unisef από το 1998 η κατάσταση έγινε πολύ κρίσιμη, καθώς ο σχετικός δείκτης παιδιού ανά Ελληνίδα είναι 1,2 και σήμερα υπολογίζεται στο 1,17.!!

Οι συνέπειες της υπογεννητικότητας πολύ συνοπτικά είναι και στις παρακάτω κατηγορίες:

1. Συνεχής γήρανση του πληθυσμού.

2. Κατάρρευση του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος.

3. Μείωση της παραγωγικότητας.

4. Υποχώρηση του ρυθμού ανάπτυξης.

5. Μικρή εσωτερική καταναλωτική και φορολογική αγορά

6. Οικονομική ύφεση, με ολέθριες συνέπειες.

Διακεκριμένοι επιστήμονες και ερευνητές με επανειλημμένες δημοσιεύσεις και ομιλίες, έχουν κρούσει τον κώδωνα για τον επερχόμενο κίνδυνο. Όλοι συμφωνούν ότι με ευχολόγια και ημίμετρα (όπως ο ν. 3454, ένας νόμος ανάπηρος και αποσπασματικός ), το δημογραφικό πρόβλημα όχι μόνο δεν λύνεται, αλλά ούτε καν προσεγγίζεται.. Δυστυχώς το κράτος δεν έχει καταλάβει πως για να κερδίσει, πρέπει να επενδύσει στους νέους. Φαίνεται όμως ότι η κυριαρχούσα άποψη βάζει άλλες προτεραιότητες.

Να σημειωθεί ότι προεκλογικά τα κόμματα εξουσίας που συνεχώς παραλαμβάνουν από προηγούμενες κυβερνήσεις – ακόμη και δικές τους!- ¨καμένη γη¨, είχαν δεσμευτεί για αυξημένες δαπάνες στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής.

Σε ότι αφορά το μέτρο του χαρακτηρισμού της τρίτεκνης οικογένειας ως πολύτεκνης, κατά τους ειδικούς έχει ελάχιστο οικονομικό κόστος ενώ θα ανακουφίσει πληθυσμιακά τη χώρα, προκειμένου να συνεχιστεί απρόσκοπτα η ύπαρξη του Ελληνισμού. (Μελέτη του καθ. Μανώλη Δρεττάκη).

Ας δούμε όμως τη συμπεριφορά των λεγόμενων κομμάτων εξουσίας.

Ειδικότερα ο πρώην αρχηγός της Ν.Δ. και μετέπειτα πρωθυπουργός, τόσο σε προεκλογικές ομιλίες, όσο και σε συνεντεύξεις τύπου ( Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2004 ), εξήγγειλε ότι ένα από τα μέτρα που θα πάρει η Ν.Δ. Όταν γίνει κυβέρνηση, θα είναι να χαρακτηριστούν πολύτεκνες οι οικογένειες με τρία παιδιά.

Ακόμη περιμένουν οι τρίτεκνοι, ενώ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επαναλάμβανε ότι θα ισχύσουν στο ακέραιο οι προεκλογικές δεσμεύσεις.

Για το σημερινό πρωθυπουργό και τη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ:

Τα τελευταία χρόνια, που έχω την τιμή να είμαι στο Δ.Σ. της Ομοσπονδίας Τριτέκνων, έχουμε έλθει σε επαφές με δεκάδες Υπουργούς, Υφυπουργούς, Γεν. Γραμματείς, βουλευτές, Δημάρχους. (Για τους Δημάρχους: Πρόεδρος Κ.ΕΔ.Ε Κώστας Ασκούνης. Από τους πρώτους που μείωσαν δημοτικά τέλη και ύδρευση στην Καλλιθέα. Μιμηθείτε τον). Έχουμε στείλει ανάλογες επιστολές , υπομνήματα σε συνέδρια, διαμαρτυρίες και επιδώσαμε ανοικτή επιστολή ιδιοχείρως στον πρωθυπουργό-τότε αξιωματική αντιπολίτευση-( υποδεικνύω το έγγραφο από τον Μάρτιο του 2007).

ΟΛΟΙ συμφωνούν στις συναντήσεις μας ότι το πρόβλημα είναι οξύ, ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα, ότι τα αιτήματά μας είναι δίκαια, όλοι υπόσχονται ότι θα βοηθήσουν, αλλά όταν φτάνουμε στο δια ταύτα υπάρχουν … «διαρροές».

Όταν οι δεσμεύσεις των πολιτικών δεν υλοποιούνται, τότε δικαιούται ο κάθε πολίτης να τους αποκαλεί δημαγωγούς. Δεν έχει δικαίωμα ο πολιτικός να μηδενίζει το χρόνο, επαναλαμβάνοντας τις υποσχέσεις του και να ενδιαφέρεται μόνο για τη νομή της εξουσίας.

Το Ελληνικό κράτος και οι κυβερνήσεις πρέπει να σκύψουν με αγάπη και στοργή πάνω από τα πάμπολλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέες οικογένειες όπως οικονομική βοήθεια στα ζευγάρια που χρειάζονται εξωσωματική, δημιουργία παιδικών σταθμών, εξασφάλιση στη μητέρα εργασιακών προνομίων, την εξασφάλιση στέγης για διαμονή στις πολυμελείς οικογένειες με χαμηλό εισόδημα και σαν αναγνώριση της προσφοράς στην ηρωίδα μάνα από τρία παιδιά και πάνω, την καθιέρωση μόνιμης ισόβιας σύνταξης.

Και αντί γι΄ αυτά, και πολλά άλλα μέτρα που έπρεπε να ληφθούν - υπάρχουν ανεκμετάλλευτα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης - , τι συμβαίνει σήμερα;

Ύστερα από τη περικοπή του πολυτεκνικού επιδόματος, έχουμε την επιβολή τέλους για τα ακίνητα χωρίς ελαφρύνσεις, την κατάργηση των φοιτητικών μετεγγραφών, τη συνεχή συρρίκνωση των μισθών και των συντάξεων, τη μείωση των επικουρικών ταμείων-συντάξεων, το πάγωμα των προσλήψεων, την κατάργηση μιας πληθώρας επιδομάτων, την κατάργηση μιας σειράς δίκαιων φοροαπαλλαγών, την καταστρατήγηση του ειδικού ποσοστού προσλήψεων των τριτέκνων επί προκηρυγμένων θέσεων εργασίας, και τέλος την εργασιακή εφεδρεία-απόλυση.

Με το πολυνομοσχέδιο επήλθε πλήρης οικονομική και κοινωνική ασφυξία στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Ένα πολυνομοσχέδιο που ο ιστορικός του μέλλοντος θα το χαρακτηρίσει ως όνειδος του σύγχρονου Ελληνισμού.

Την απογοήτευσή του εξέφρασε πρόσφατα - πριν από λίγες μέρες - ο Αδαμάντιος Πεπελάσης, ίσως ο μεγαλύτερος - σε βεληνεκές -, Έλληνας Οικονομολόγος, έχοντας διατελέσει καθηγητής των Πανεπιστημίων Ν. Υόρκης, Καλιφόρνιας, Βιρτζίνιας κ.ά.,- προσωπικός φίλος του Ανδρέα Παπανδρέου - οποίος σε δηλώσεις του τόνισε ότι: «η οικονομία μας έχει πτωχεύσει από πολύ καιρό», ενώ ανέφερε ότι η χώρα εισέρχεται σε ένα παρατεταμένο «Γολγοθά». Τόνισε επίσης ότι: “Ο δρόμος είναι ήδη καθορισμένος και προχωρούμε με ταχύτητα εκεί που τελικά θα φτάσουμε. Εγώ θα έλεγα όμως προτού πούμε οτιδήποτε, και προτού κρίνουμε αυτά τα πράγματα, οι υπεύθυνοι, που μας έφεραν εδώ, τα τελευταία δυο χρόνια, γονυπετείς να ζητήσουν συγνώμη από τον ελληνικό λαό”. Παράλληλα εξαπέλυσε δριμεία επίθεση εναντίον του πολιτικού συστήματος αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι: «δεν θέλουν ούτε τούτη την έσχατη στιγμή να δουν πως, οι ίδιοι αυτοί και άλλοι, είναι υπεύθυνοι για το κατάντημα της χώρας μας και της οικονομίας μας».

Εύλογα μπορεί να ρωτήσει κάποιος: Μόνο αρνητική κριτική ασκείς; Απαντώ:

Στο τέλος της δεκαετίας του ΄70 ο αείμνηστος Κων/νος Καραμανλής διαβλέποντας το δημογραφικό πρόβλημα νομοθέτησε ότι οι τετράτεκνοι εξομοιώνονται πλήρως με τους πολύτεκνους. Τέτοιες πολιτικές αποφάσεις χαρακτηρίζουν τους μεγάλους ηγέτες που μέσα από τα οράματά τους αντιμετωπίζουν τα προβλήματα και τα επιλύουν άμεσα. Η σύγκριση δική σας.!!!

Σήμερα πρέπει να αφυπνιστούν δυνάμεις και να ξυπνήσουν συνειδήσεις, γιατί: “Άνδρες γαρ πόλις, και ού τείχη ουδέ νήες ανδρών κεναί”(Θουκυδίδης).

Αποτελεί αδήριτη ανάγκη η ενίσχυση μιας Ελλάδας που χάνεται. Μια Ελλάδα που θα διαθέτει σχολικά κτίρια αλλά δεν θα έχει μαθητές, που θα κτίζει Κ.ΑΠ.Η., αλλά δεν θα ακούγονται φωνές στις παιδικές χαρές.

Απευθύνομαι και στους απόντες Πολιτικούς αλλά και στους παρόντες αυτοδιοικητικούς άρχοντες:

Αναβαθμίστε με τις σταθερές θέσεις σας την αξιοπιστία του πολιτικού μας συστήματος που βάλλεται κατά κόρον κυρίως από τη νέα γενιά, γιατί πιστεύουν -και δικαιολογημένα- ότι έχει διαβρωθεί τόσο από φυσικά πρόσωπα, όσο και από εγκληματικές πολιτικές.

Πρέπει να αντικατασταθεί ο επαγγελματισμός της πολιτικής από το λειτούργημα που δυστυχώς απουσιάζει.

Σήμερα, συνήθως, ο επαγγελματίας πολιτικός βγαίνει πλουσιότερος (υλικά και οικονομικά) απ’ την πολιτική του θητεία.

Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, έχουμε απόλυτη ανάγκη από ανιδιοτελείς μαχητές πολιτικούς, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Ας παραδειγματιστούμε από το φωτεινό παράδειγμα του αείμνηστου συμπολίτη μας ¨Μαύρου καβαλάρη¨ Νικόλαου Πλαστήρα, που έφυγε απ΄ τη ζωή πάμπτωχος.

Αγαπητοί φίλες και φίλοι,

Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, έχουμε ανάγκη από νέους Πλαστήρες. Υπάρχουν; Βρείτε τους και αναδείξτε τους!!!

Αναγκάστε με τις σωστές σας επιλογές τους πολιτικούς, εκτός από τα ριζοσπαστικά μέτρα που θα λάβουν, να κοιτάξουν κατάματα τη νέα γενιά και να της πουν:

“ Συγγνώμη που δεν μπορέσαμε να κάνουμε κάτι για σας. Σας ευχαριστούμε που μας χαρίζετε την ελπίδα”.

Καρδίτσα Νοέμβριος 2011.

*Ο Θόδωρος Κοντός είναι μέλος του Δ.Σ της

Ομοσπονδίας Τριτέκνων Ελλάδας (ΟΠΟΤΤΕ)

και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ.

του Συλλόγου Τριτέκνων Ν. Καρδίτσας